Dacher Keltner omschrijft medeleven als “het gevoel van bezorgdheid om het welzijn van anderen en het verlangen om een ander beter te laten voelen.” In zijn artikel The Compassionate Instinct beweert hij dat medeleven een ontwikkeld onderdeel van de menselijke aard is, verworteld in ons brein en onze biologie. Volgens hem toont onderzoek aan dat een uniek gedeelte van het brein betrokken is bij het medeleven van moeders voor hun baby’s kijken en ook wanneer proefpersonen anderen zien lijden. Zulke verschillende gevallen die een vergelijkbare neurologische reactie opwekken suggereren dat medeleven niet een irrationele emotie is, maar een aangeboren menselijke respons die in ons brein geaard is. Medeleven kalmeert ons autonome zenuwstelsel, het vertraagt onze hartslag, en het start een gewenste cyclus waarin de afgifte van oxytocine wordt gestimuleerd, wat op zijn beurt tot meer medelevend gedrag aanzet. Onderzoek suggereert ook dat als we anderen helpen met mededogen als motivatie, we activiteit vertonen in de staartkern en de cortex singularis anterior, de beloning- en genotscentra van het brein. En, zoals Dacher Keltner heeft ontdekt, het is zelfs mogelijk om medeleven te delen met wildvreemden via onze gezichtsuitdrukkingen en aanraking.
Volgens Emiliana Simon-Thomas maakt medeleven ons op veel manieren gelukkiger. Het creëert empathie en verbetert zo onze sociale banden, het leert ons om te gaan met tegenspoed en hoe je iemand moet verzorgen, en het maakt ons veerkrachtiger en stelt ons meer in staat om dingen op te lossen. Binnen het lichaam activeert medeleven het verzorgingssysteem in het brein, wat ons gelukkiger maakt door het verhogen van de zwervende zenuwactiviteit en het versterken van de beloning/genot respons die we ervaren door het helpen van anderen. In haar artikel Measuring Compassion in the Body legt Simon-Thomas het verband uit tussen de zwervende zenuw en medeleven. Ze verklaart “de Zwervende zenuw lijkt nauw betrokken te zijn aan het ervaren van mededogen jegens het lijden van andere mensen… Om nog specifieker te zijn, deze onderzoeken tonen aan dat wat er gebeurt in je Zwervende zenuw beïnvloed of jij met de gevoelens kan omgaan die worden opgeroepen door het lijden van een ander, en of jij je wel of niet bezorgd zal voelen of gemotiveerd om te helpen.” In het artikel How to Increase Your Compassion Bandwidth omschrijft C. Daryl Cameron dat hoewel we in staat zijn om de drang om te helpen in bedwang te houden, er manieren zijn om medeleven te stimuleren: 1) Versterk het gevoel dat helpen een verschil zal maken, 2) coördineer kansen om te helpen achter elkaar zodat ze minder moeite lijken te kosten en 3) train je brein voor medeleven voor de lange termijn, gebruikmakend van tactieken voor meditatie en mindfulness.
Samen met medeleven is vriendelijkheid ook een van de voornaamste drijvers van geluk die zijn oorsprong vindt binnen menselijke evolutie. Volgens Dacher Keltner, het geven of ontvangen van daden van vriendelijkheid maakt ons minder eenzaam en minder depressief, het versterkt ons immuunsysteem, het vermindert lasten en pijn, het verbetert de gezondheid van ons cardiovasculaire systeem en het bevordert de energie en kracht van bejaarden. Onderzoek heeft ook aangetoond dat vriendelijkheid fysiek aantrekkelijk is, dat vriendelijke daden uitvoeren levensvoldoening verhoogt, dat vriendelijkheid ons gelukkig maakt en geluk ons vriendelijker maakt en dat wanneer we geven de genotscentra in onze breinen geactiveerd worden waarop ze activeren als wij iets ontvangen. “Het is niet alleen zo dat vriendelijke mensen ook gezonder en gelukkiger blijken te zijn, of dat gelukkige, gezonde mensen vriendelijker zijn. Experimenten hebben keer op keer echt aangetoond dat vriendelijkheid naar anderen echt ervoor zorgt dat we gelukkiger zijn, we gezonder zijn en dat onze levens langer zijn,” zegt Christina Carter in haar artikel What We Get When We Give.
Maar een van de meest ongelooflijke kenmerken van vriendelijkheid, waarvan is aangetoond dat het brede implicaties heeft voor iedereen, is dat vriendelijkheid besmettelijk is. Inderdaad, onderzoek suggereert dat vriendelijkheid snel spreidt en haar invloed kan voorbij ons persoonlijk geluk gaan of het welzijn van de geholpen persoon, en zo veel onbekenden kan beïnvloeden die we niet eens kennen. James Fowler en Nicholas Christakis publiceerden in 2008 een 20 jaar lang onderzoeken, Dynamic Spread of Happiness in a Large Social Network, en zij concludeerden dat “het geluk van mensen afhangt van het geluk van anderen waar ze mee verbonden zijn. Dit biedt verdere rechtvaardiging voor het bekijken van het geluk, net als gezondheid, als een gezamenlijk fenomeen.” Bovendien leggen zij in hun boek Connected uit dat de vrijgevigheid van één persoon een domino effect kan hebben, met drie graden door een sociaal netwerk kan verspreiden en zo invloed kan hebben op tientallen of zelfs honderden mensen die elkaar niet kennen.
Deze bevindingen hangen samen met de positieve emoties die we ervaren als we ons geëmotioneerd of geïnspireerd voelen door anderen. Jonathan Haidt, sociaal psycholoog en professor van ethisch leiderschap aan de universiteit van New York, noemt deze emotie ‘elevation’. In zijn artikel Wired to Be Inspired definieert hij ‘elevation’ als “een warm, opbeurend gevoel dat men ervaart wanneer ze onverwachte daden zien van menselijke goedheid, vriendelijkheid, moed of medeleven. Het laat iemand anderen willen helpen en geeft het gevoel dat iemand een beter persoon wil worden.” Volgens hem veroorzaakt ‘elevation’ sociale gevoelens, zoals het verlangen om met anderen te zijn, lief te hebben en anderen te helpen, en het verlangen om dichter te zijn bij de persoon die de goede daad uitvoert. Meerdere deelnemers aan zijn onderzoeken omschreven, bij het bekijken van daden van vriendelijkheid of dapperheid, een bepaalde openheid en een drang om speels te zijn die psychologe Barbara Fredrickson toeschreef aan vreugde. Inderdaad, een keurmerk van ‘elevation’ is dat het aanstekelijk werkt. “Wanneer een ‘elevation’ verhaal goed wordt verteld, verheft het degenen die het horen. Krachtige momenten van ‘elevation’ lijken soms, onafhankelijk van of ze zelf worden ervaren of door middel van een anders verhaal, een mentale ‘reset’ knop in te drukken, waarbij gevoelens van cynisme worden vernietigd en vervangen door gevoelens van hoop, liefde, optimisme en een gevoel van morele inspiratie”, aldus Haidt.
Heel nauw verband aan medeleven en vriendelijkheid, en soms door deze twee veroorzaakt, zijn twee essentiële vormen van menselijk gedrag die ook leiden tot geluk en welzijn: samenwerking en verzoening. Laten we ze in de volgende post eens van dichtbij bekijken.
Paula's Happy Words 